Filosofische praktijk

Wat is een filosofisch practicus?


Het vak van filosofisch practicus is nog niet algemeen bekend. Pas sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw zien we filosofen zoeken naar manieren om filosofie in de dagelijkse praktijk te benutten.
Men spreekt vanaf die tijd van praktische filosofie, filosofische consulent en sinds kort ook van filosofisch practicus. Deze laatste term is bedacht door Harm van der Gaag, de docent die nu voor het derde jaar bij de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) de opleiding verzorgt. Op zijn website (http://denkdieper.nl) is meer te lezen over deze werkwijze.
In de Oudheid ging men met een zg. levensvraag om raad naar de filosoof. Die kon je op weg helpen om tot een oplossing van je probleem te komen. Het bekendste voorbeeld is wel Socrates. Hij wist zijn gesprekspartners via zijn prikkelende vragen over meestal alledaagse situaties tot nadenken en (dus?) tot het ontwikkelen van wijsheid te brengen. In later tijden is deze werkwijze ver op de achtergrond geraakt en heeft de filosofie als wetenschap een invulling gekregen die voor menig ‘gewoon mens’ weinig met de praktijk te maken heeft. Zoals gezegd, tot enkele decennia geleden.

Momenteel zoeken de filosofisch practici naar een adequate manier om het vak onder de aandacht te brengen van het publiek. Bij geestelijke hulpverlening wordt al gauw gedacht aan psychotherapie of een of andere vorm van coaching. De filosofisch practicus is geen van beide. Hij (maar ook vaak Zij) gaat met de bezoeker liever niet ‘cliënt’ en al helemaal niet ‘patiënt’, op zoek naar de juiste vraag. En niet naar het antwoord, want als je op zoek gaat naar de juiste vraag, is het antwoord niet meer relevant. Er is dan ook sprake van gesprekken tussen gelijkwaardige personen, waarbij de een (de bezoeker) een kwestie aan de orde stelt en de ander (de practicus) optreedt als degene die de bezoeker helpt de juiste vraag m.b.t. die kwestie te vinden.

Voor wie bedoeld?

De methode is bedoeld voor iedereen, die
- houdt van denken als activiteit,
- zich geen patiënt voelt, maar wel een (hulp)vraag heeft
- zich aangetrokken voelt tot onafhankelijk en creatief denken
- nieuwsgierig is naar de werking van
‘de vraag’
- zich aangetrokken voelt tot het ontwikkelen van
wijsheid